Wielkopolska Izba Rolnicza

SZKODY ŁOWIECKIE

- poradnik dla rolników-

WSTĘP
W związku z pojawiającymi się wieloma pytaniami i problemami z szacowaniem szkód łowieckich potrzebna jest rzetelna i praktyczna wiedza na ten temat. Pozwoli to na uniknięcie wielu nieporozumień i nerwów, zarówno ze strony rolników jak i myśliwych. Mamy nadzieję, że ta publikacja będzie w tym pomocna. Ustawa prawo łowieckie z dnia 13 października 1995 r. (Dz.U.05.127.1066 ze zm.) stanowi, iż dzierżawca bądź zarządca obwodu łowieckiego - którym jest najczęściej koło łowieckie - zobowiązany jest do wynagrodzenia szkód, które zostały wyrządzone w uprawach i płodach rolnych przez dziki, łosie, jelenie i sarny bądź też przy wykonywaniu polowania. Ustawa nakłada jednocześnie na właścicieli lub posiadaczy gruntów rolnych powinność współdziałania, zgodnie z potrzebami, w zabezpieczaniu gruntów przed szkodami.
W przypadku powstania szkód, przedstawiciele dzierżawcy lub zarządcy obwodu łowieckiego dokonują oględzin i ostatecznego szacowania, a także ustalania wysokości odszkodowania. We wspomnianych czynnościach może uczestniczyć, oprócz oczywiście samego zainteresowanego, przedstawiciel właściwej terytorialnie Izby Rolniczej, którym może być członek rady powiatowej izby, gdyż Rady Powiatowe są zgodnie z ustawą o izbach rolniczych z dnia 14 grudnia 1995 r. (Dz.U.02.101.927 ze zm.) organem Izby Rolniczej. Szczegółowy tryb przeprowadzania szacowania wstępnego – oględzin i (lub) szacowania ostatecznego szkód określa rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 8 marca 2010 r. (Dz.U.02.126.1081), które stanowi uzupełnienie regulacji ustawowej. Dzierżawca lub zarządca obwodu łowieckiego zobowiązany jest do poinformowania właściwego miejscowo wójta (burmistrza) oraz właściwej terytorialnie izby rolniczej o osobach uprawnionych do przyjmowania zgłoszeń szkód łowieckich. W przypadku wystąpienia szkód rolnik tym osobom daną szkodę zgłasza. Zgłoszenie to powinno być dokonane w/w osobie na piśmie w terminie 3 dni od dnia jej stwierdzenia lub 14 dni od jej powstania w sadach. Szacowania szkód dokonują upoważnieni przedstawiciele dzierżawcy – po uprzednim uzgodnieniu z poszkodowanym – w terminie 7 dni od zgłoszenia. W przypadku szacowania ostatecznego musi się ono odbyć najpóźniej na dzień przed sprzętem uszkodzonej lub zniszczonej uprawy. Wypłaty odszkodowania dokonuje dzierżawca lub zarządca obwodu łowieckiego w terminie 30 dni od dnia sporządzenia protokółu ostatecznego szacowania szkody, niezależnie od tego czy poszkodowany zgadza się z ustaleniami szacujących i czy podpisał protokół. W przypadku powstania sporu o wysokość wynagrodzenia szkody, strony mogą zwrócić się do organu gminy w celu mediacji dla polubownego rozstrzygnięcia sporu. Gdy stronom nie uda się dojść do porozumienia, tj. ustalić wysokości odszkodowania, możliwe jest wystąpienie na drogę sądową z pozwem o zapłatę. Należy z nim wystąpić do właściwego ze względu na miejsce położenia nieruchomości sądu rejonowego - wydziału cywilnego. Skarb Państwa odpowiada za szkody wyrządzone przez niektóre gatunki zwierząt objęte ochrona gatunkową – żubry, wilki, rysie, niedźwiedzie i bobry oraz zwierzęta łowne podlegające całorocznej ochronie – łoś, na podstawie ustawy o ochronić przyrody z dn. 16.04.2004 r. Zgłoszenia szkód wyrządzanych przez te zwierzęta dokonuje się do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. Brak rozporządzenia wykonawczego do tej ustawy powoduje że do wniosku należy dołączyć wiele załączników a procedura szacowania i wypłaty odszkodowań znacznie się wydłuża. Są jednak gatunki zwierząt, które powodują szkody w uprawach nie wymienione w obu ustawach. Są to zwierzęta łowne: dzikie gęsi, żurawie, lisy, zające, norka amerykańska jak również gatunki chronione- kruki, kormorany, wydry.

SCHEMAT POSTĘPOWANIA PRZY POWSTANIU SZKÓD ŁOWIECKICH

Powstanie szkody

W ciągu 3 dni od dnia stwierdzenia szkody (lub 14 dni od dnia jej powstania w sadach) należy zawiadomić na piśmie osobę upoważnioną przez koło łowieckie do przyjmowania zgłoszeń (informacje w urzędzie gminy lub izbie rolniczej) o wystąpieniu szkody (druk nr 2),

W ciągu 7 dni od zgłoszenia szkody koło łowieckie dokonuje oględzin, zawiadamiając o ich terminie poszkodowanego na dwa dni przed ich dokonaniem. Na żądanie jednej ze stron może w nich uczestniczyć przedstawiciel izby rolniczej (druk nr 5). Z wykonanych czynności sporządzany jest protokół (druk nr 1). Poszkodowanego może reprezentować ( pełnomocnik (druk nr 4).

Ostatecznego szacowania oraz określenia wysokości odszkodowania dokonuje się najpóźniej na dzień przed sprzętem uszkodzonej lub zniszczonej uprawy lub płodu rolnego. Na 7 dni przed zbiorem uszkodzonej uprawy należy termin zbioru zgłosić na piśmie do koła łowieckiego w celu dokonania ostatecznego szacowania szkód (druk nr 3). Na żądanie jednej ze stron może w nim uczestniczyć przedstawiciel izby rolniczej.
Z wykonanych czynności sporządzany jest protokół (druk nr 1).

Jeżeli szkoda powstała i została zgłoszona bezpośrednio przed sprzętem lub w jego trakcie, dokonuje się jedynie ostatecznego szacowania. Należy pamiętać, że nieuprzątnięcie płodów z uszkodzonej uprawy po dokonaniu I ostatecznego szacowania wyklucza możliwość ponownego szacowania, w przypadku „ dalszego zwiększenia się szkody. Dopuszcza się ponowne szacowanie szkody - za porozumieniem stron – jeżeli nieuprzątnięcie płodów spowodowane było warunkami atmosferycznymi.

Podpisanie protokółu bez uwag oznacza zgodę na wysokość odszkodowania w nim wyliczoną! Jeżeli nie zgadzasz się ze sposobem dokonania szacowania lub wysokością odszkodowania dopilnuj by było to zawarte w podpisywanym protokole!

Wypłata odszkodowania następuje w terminie 30 dni od sporządzenia protokółu ostatecznego szacowania szkody (ponownego szacowania szkody). W przypadku sporów organem mediacyjnym jest właściwy miejscowo urząd gminy (druk nr 6). W przypadku nie dojścia do ugody możliwe jest wstąpienie na drogę sądową z pozwem o zapłatę (druk nr 7).

 

Akty prawne:

 

Rolniku pamiętaj!

1. Masz prawo do odszkodowania – korzystaj świadomie z dostępnych środków prawnych w czasie procedury szacowania szkód łowieckich.
2. Przestrzegaj ściśle procedur zgłaszania szkód i zgłaszania terminu zbioru na piśmie za potwierdzeniem odbioru.
3. Zgłaszaj szkody do właściwej osoby, którą koło łowieckie ma wskazać do wiadomości gminy i izby rolniczej.
4. Gromadź wszelkie dowody związane z wystąpieniem szkody, w szczególności zdjęcia, nagrania video, faktury zakupu środków produkcji, faktur sprzedaży produktów rolnych, starannie wypełniaj ewidencję zabiegów ochrony roślin.
5. Nie wdawaj się w niepotrzebne dyskusje z przedstawicielami kół łowieckich, bo prowadzi to do eskalacji konfliktu i nieprzewidzianych zdarzeń.
6. Nie wahaj się zgłaszać każdej kolejnej szkody na tym samym polu, w pełnej procedurze.
7. Zapraszaj przedstawiciela Izby Rolniczej do udziału w szacowaniu szkód.
8. Śmiało wznoś uwagi do protokółu szacowania, dopilnuj aby były wpisane. Uważnie czytaj protokół szacowania, zanim go podpiszesz.
9. Żądaj kopii protokółu po każdym szacowaniu szkody – masz do tego prawo.
l0.Tylko konsekwentna i godna postawa w obronie swoich interesów może doprowadzić do unormowania relacji z myśliwymi.

 

Strona internetowa Polskiego Związku Łowieckiego:
http://www.pzlow.pl
 

Artykuły i opracowania nt. szkód łowieckich:

Linki do stron zawierających notowania cen płodów rolnych:

Notowania cen usług rolniczych:

Linki do stron zawierających kalkulacje rolnicze: