|
Uroczystość poświęcenia nowych dzwonów
dla kościoła w Chojnie
16 grudnia 2006 roku
"CHRYSTUS KRÓL"
"DAR PARAFIAN ZA CZASÓW OJCA ŚW. BENEDYKTA XVI"
"ŚW. PAWEŁ"
"DAR WCZASOWICZÓW ZA CZASÓW KS. KAN. PAWŁA PAWLICKIEGO"
dzwony przed ołtarzem
Jarosław Mikołajczak przedstawia krótki rys historyczny
ks. biskup Grzegorz Balcerek
ks. biskup Grzegorz Balcerek
ks. biskup Grzegorz Balcerek dokonuje aktu poświęcenia nowych dzwonów
Bronisław Jankowski wielki orędownik odbudowy dzwonów w Chojnie
ks. biskup Grzegorz Balcerek
Autorem zdjęć jest Pani Teresa Piasek z Chojna
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Montaż dzwonów i napędów firmy RDUCH na wieży kościelnej w dniach
28-29.12.2006 r.
Zakład Elektromechaniczny i Ślusarski Antoni Rduch, 44-323 Połomia, ul.
Wolności 21
www.rduch.pl
Najnowocześniejszy System Napędowy Dzwonów
Napęd dzwonów oferowany przez firmę RDUCH należy do najnowocześniejszych
rozwiązań w Europie. Jego główną zaletą jest brak połączeń
mechanicznych pomiędzy dzwonem, a silnikiem. Kolejnym nowatorskim rozwiązaniem
jest bezstykowy, inteligentny system sterowania. Różni się tym od
innych, iż w pierwszej fazie dzwonienia następuje nauka systemu
mikroprocesorowego, podczas której analizowane są wszystkie parametry
związane z pracą dzwonu. Procesor, znając parametry dzwonu ( masa,
rodzaj zawieszenia) właściwie steruje jego pracą, ogranicza kąt
wychylenia, wprowadza płynny rozruch i łagodne hamowanie. Dzięki temu
rozwiązaniu minimalizuje się siły działające na konstrukcję wieżową,
możliwe jest również znaczne poprawienie jakości dzwonienia. System
jest szczególnie polecany przez konserwatorów zabytków w przypadku
starych dzwonnic , narażonych na pękanie i przy starych, zabytkowych
dzwonach. Rozwiązanie to, ze względu na swoje walory
nazwane zostało Inteligentnym Systemem Napędowym.
Po raz pierwszy SYSTEM ten zaprezentowany został w 2000
roku na największych targach sakralnych w Europie Środkowo-Wschodniej
Sacroexpo, zaś na tych samych targach w 2001 roku firma RDUCH została
uznana za najlepszą w dziedzinie "Napędu i Sterowania Dzwonów"
Inteligentny System Napędowy zainstalowany został m.in. w dzwonie WŁADYSŁAW
- 10ton na warszawskim Ursynowie, który jest największym dzwonem na świecie
napędzanym silnikiem liniowym, a także w Katedrach: Katowickiej (dzwony:
Jubileuszowy, Chrystus Król, MB Piekarska, Michał Archanioł, św. Józef
Robotnik), Częstochowskiej, Łomżyńskiej, Moskiewskiej, Sanktuario
Manilia na Filipinach oraz 230 parafiach na terenie całej Polski.
Inteligentny System Napędowy nagrodzony został na Targach
Sacroexpo 2001
Montujący: Zakład Elektromechaniczny i Ślusarski Antoni Rduch, 44-323
Połomia, ul. Wolności 21
Pracownicy: Krzysztof Kurpos i
Dzwony posiadają nowoczesny elekromagnetyczny napęd
Historia dzwonów kościoła
w Chojnie
19 marca 1917 r.
- ks. Korneliusz Metelski jako administrator parafii biezdrowskiej
otrzymuje zgodę Kurii Biskupiej
w Poznaniu na tworzenie parafii w Chojnie jest to data
przełomowa.
01 października
1919 r. - zostaje założona
(erygowana) przez ks.Korneliusza Menelskiego, parafia rzymsko - katolicka
w Chojnie. Do parafii włączono
30 miejscowości wyjętych z biezdrowskiej (między innymi: Popowo,
Aleksandrowo, Gogolice).
23 września 1926 r.
- ksiądz Franciszek Kopeć rozpoczyna
budowę kościoła parafialnego w
Chojnie.
27 października 1926
r. - odbywa się uroczystość poświęcenia
i wmurowania kamienia węgielnego. W kronice szkoły
podstawowej w Chojnie dyrektor Władysław
Raith (szwagier ks. Kopecia) zapisał:
„15 lipca 1928 r. - kościół
jest prawie na
ukończeniu, w tym dniu odbyło się poświęcenie
nowych dzwonów, które wykonała poznańska wytwórnia Białkowskiego
. Największy dzwon został poświęcony Chrystusowi Królowi,
drugi Królowej Polski, trzeci Świętemu Franciszkowi a czwarty
Świętemu Antoniemu. Aktu poświęcenia dokonał ks.
proboszcz Antoni Nowak z Biezdrowa. W dniu 7 października 1928 r.
odbywa się konsekracja nowego Kościoła, której
dokonuje Prymas Polski Jego Ekscelencja Ksiądz Arcybiskup dr August Hlond
(jest fundatorem głównego ołtarza)”. W tym
miejscu należy nadmienić, że to
Chojanie własnymi rękami zbudowali ten Kościół
i dzięki nim i ich umiejętnościom powstał tak
wspaniały obiekt sakralny w Chojnie.
Świątynia ta, jest dowodem sukcesu, jaki osiągnęli
w zakresie, wiedzy technicznej, umiejętności budowlanych i
organizacyjnych.
W budowie świątyni w Chojnie pomagała cała okolica
dowodem na to są dokumenty z których wynika, że dzwony dla nowo
wybudowanego kościoła w Chojnie były darem mieszkańców
parafii biezdrowskiej - wkładem w
budowę kościoła w Chojnie.
W dniach od 26 kwietnia do 22 maja 1928 roku
przeprowadzono zbiórkę pieniędzy na terenie całej
parafii biezdrowskiej na zakup
nowych dzwonów dla kościoła
w Chojnie. Poszczególne wsie ofiarowały:
Bielejewo 29,00 zł.
Biezdrowo 1165,00 zł. (779 zł
- postojowe kupców odpustowych)
Ćmachowo Huby 153,80 zł
Dąbrowa 50,00 zł.
Głuchowo 81,50 zł.
Józefowo 5,00 zł.
Lubowo 70,75 zł.
Łucjanowo 29,00 zł.
Kłodzisko 250,00 zł. (100 zł
- Wilhelmi)
Nosalewo 158,70 zł. (50
zł - Dembiński)
Oporowo 20,00 zł.
Orle Wielkie 144,20 zł.
Pakawie 41,20 zł.
Pierwoszewo 21,00 zł.
Pożarowo 513,80 zł. (300 zł -
Kurnatowski)
Wartosław 87,72 zł.
Wierzchocin 166,50 zł. (70 zł
- Jordan)
Wróblewo 288,80 zł. (80 zł -
Kwileccy)
Razem: 3,255,97 zł.
Kontrakt na wykonanie dzwonów został
zawarty 08 maja 1928 roku pomiędzy
proboszczem parafii biezdrowskiej ks. Antonim
Nowakiem a Antonim Białkowskim (mistrzem mosiężnictwa
i właścicielem Odlewni Dzwonów w Poznaniu ul. Strumykowa nr 8,
obecnie ul. Kamienna). Kontrakt obejmował
wykonanie dzwonów:
ton: C, liczba wykonania 2108, waga: 266
kg, figury św. Pańskich i napis: Fres
campanas dedicavit materna parvecia Biezdroviensis novae paveciae
Chojnensi, separatae A.D. 1919. Christus Ber. – 1928.
ton: Dis, liczba wykonania 2109,
waga: 178 kg, figury św. Pańskich
i napis: Pro memoria Cardinalis Edmundi, erectoris
parveciae Chojnensis, et Cornelii sacerdotis, eius primi curati.
Regina Poloniae. 1928.
ton: F, liczba wykonania 2110, waga: 110
kg, figury św. Pańskich i napis: Pro
memoria sacerdotis Francisei, sub cuius auspiciis, sumptu fideliom,
aedificata est nova ecclesia Chojnensis A.D. 1928. – St.
Fraueiscus. 1928.
ton: B, sygnaturka waga 35 kg.
Termin wykonania do 8-go lipca 1928 roku.
Warunki płatności: w miarę możności wpłacać
będzie parafia Biezdrowska należność
ratami, ostatnia rata wpłacona
będzie przed 1-wszym lutego 1929 roku. Wstępna
kalkulacja (kosztorys) obejmował: Trzy dzwony
zgodnie z kontraktem 5,238,00 zł. Sygnaturka
287,00 zł.
Pozostałe koszty (krzesło,
liny, armatura, transport) 2,844,00 zł. Razem: 8,522,00 zł
08.05.1928
r. proboszcz wpłaca przedpłatę 500
zł
04.06.1928
r. parafia wpłaca 900 zł
przy odbiorze dzwonów
10.08.1928 r. parafia wpłaca: 500
zł
04.02.1929
r. odlewnia wysyła ponaglenie na kwotę 6,622,51
zł
12.02.1929
r. parafia wpłaca: 900 zł
15.02.1929
r. odlewnia żąda zapłaty na kwotę 5,722
zł
( żąda
pokrycia trzech weksli po 1000 zł, które zostały podjęte na materiał
dla dostawcy z Hamburga).
01.03.1929 r. parafia wpłaca: 2,905 zł
21.03.1929 r odlewnia wysyła
przypomnienie na kwotę 2,817,51 zł
04.06.1929
r. parafia wpłaca: 900 zł
19.08.1929
r. Barełkowski ostrzega pisemnie proboszcza
Nowaka, że odda parafię do sądu za nieuregulowane dzwony.
„Przewielebny ks. Proboszcz Antoni Nowak,
Biezdrowo. Niniejszym donoszę jak
najuprzejmie iż z powodu długiej zwłoki
i nieuregulowania konta za dostarczone
dzwony dla parafii w Chojnie dnia 14 lipca 1928 r. przeto powstały dla
mnie obliczone
straty i olbrzymie koszta i donoszę do łaskawej
wiadomości iż dnia 24 sierpnia 1929 r. z ubolewaniem oddać
zmuszony będę
memu Adwokatowi. Z poważaniem A. Białkowski, Poznań
– Wilda”.
01.09.1929 r. Bank Związku
Spółek Zarobkowych Poznań żąda wykupienia trzech weksli na kwotę 3000
zł.
04.09.1929 r. Parafia biezdrowska zaciąga
kredyt na kwotę 5000 zł
w Banku Ludowym we Wronkach (żyrantami
kredytu są
członkowie Rady Parafialnej parafii biezdrowskiej).
Przeglądając materiały
archiwalne dotyczące powstania parafii i budowy Kościoła, natrafiłem
na bardzo ciekawy dokument pod
nazwą "Rozliczenie budowy Kościoła w
Chojnie". Na podstawie tego dokumentu, można się zorientować,
skąd nasi dziadowie
mieli środki na budowę kościoła, bo wiadomo, że nie
zawsze wystarczą dobre chęci.
"Kasa budowlana miała
następujące dochody:
1/ podatek dobrowolny od parafian za rok
1926.......................3468,50 zł
2/ podatek dobrowolny od parafian za rok 1927.......................6209,
29 zł
3/ podatek dobrowolny od parafian za rok
1928.......................3549,00 zł
4/ podatek dobrowolny od parafian za rok
1929.......................1729,50 zł
5/ pożyczka długoterminowa z Kasy Krajowej.....10000,00 zł
6/ J.E.Ks,Kardynał ofiarował łaskawie................. 2000,00 zł
7/ publiczna kwesta.............................................. 1900,00
zł
8/ Legat Tonakowej, pożyczka z Kasy Kościelnej 100,00 zł
9/ Legat Grosia......................................................
245,00 zł
10/ Legat Terki.......................................................
300,00 zł
11/ Wydział Powiatowy ofiarował........................10000,00 zł (Starostwo
Powiatowe w Szamotułach)
12/ Łaski wydzierżawione za rok 27/30............... 7500,00 zł
Razem......... 47001,29 zł
Wyszczególnienie rozchodu:
1/ robocizna (murarze i cieśle).........................................
15221,68 zł
2/ materiał budowlany i rzemieślniczy.............................
22085,54 zł
3/ różne............................................................................
1575,57 zł
4/ rozchód dla rzemieślników, których pokwitowania znajdują się w
Banku Ludowym we
Wronkach wg. załączonego wyciągu do kwitów.....................................
.6943,00 zł
5/ Kasa Krajowego Banku Pożyczkowego w Poznaniu przyjęła na dobro
rachunek
amortyzacyjnych i innych...... 1175,50 zł
Razem............................ 47001,29 zł
Resztę materiałów
jak np. drewno budowlane, cegłę, wapno itp otrzymałem od różnych dobrodziejów
gratisowo.
Gospodarze zaś zwozili wszelki materiał nieraz
z odległości 25 km bezinteresownie. Robotnicy bardzo wiele pomagali za
darmo
przy kopaniu fundamentów, zwożeniu i składowaniu
materiałów budowlanych.
Chojno dnia 18 października 1931 roku.
(podpisani:) Ksiądz Kopeć
Dozór Kościelny:
Stanisław Bak, Walenty Radziej, M. Piasek, Stanisław Dokrzewski".
Kościół
w Chojnie został zbudowany w 1928 roku. Wyposażono go w dzwony, które
były darem sąsiedniej parafii Biezdrowo.
W marcu 1940 roku ksiądz
Ireneusz Szczerkowski zostaje aresztowany przez gestapo i jako internowany
przebywa razem
z innymi księżmi w domu o.o. Werbistów w Chludowie.
Przewieziony wkrótce do Fortu VII w Poznaniu,
a stamtąd 24 maja 1940 roku przetransportowany do
obozu w Dachau, skąd już w sierpniu do obozu koncentracyjnego
Yernichtungslager w Gussen, gdzie do grudnia 1940 roku
przechodzi nieprawdopodobną gehennę. 8 grudnia 1940 roku z resztą
księży pozostałych przy życiu powraca
ponownie do Dachau, gdzie przebywa do końca II wojny światowej.
W czasie II wojny światowej
w 1943 roku, dzwony zostają zabrane przez Niemców.
Po
wojnie parafia po wielu staraniach otrzymała 29 września 1948 roku dzwon
mosiężny (120 kg z datą 1922
r. R.P.)
z rewindykacji z Hamburga z Niemiec.
Podjęto starania o odtworzenie dzwonów przedwojennych.
Zwracano się o pomoc:
Chojno 15 luty 1989 r.
Zrzeszenie Polaków Poszkodowanych przez III Rzeszę
Niemiecką w Pile
Prośba o pomoc w odtworzeniu dzwonów kościoła w Chojnie
(bez odpowiedzi).
Chojno 24 sierpnia 2000 r.
Do Zarządu Fundacji Polsko
Niemieckie Pojednanie ul. Krucza, Warszawa
O odszkodowanie za utracone dzwony.
Warszawa 16 października
2001r
Fundacja informuje że: z dniem 12 sierpnia 2000 r. weszła w
Niemczech w życie „Niemiecka Ustawa o Fundacjach” wyznaczająca
Międzynarodową Organizację ds. Migracji jako organizację
partnerską odpowiedzialną za rozpatrywanie roszczeń z tytułu utraty
mienia do której doszło w czasie trwania reżimu
narodowych socjalistów w następstwie decydującego,
bezpośredniego
i krzywdzącego udziału firm niemieckich. Program ten jest
wyjątkową i ostatnią szansą dla osób pragnących wysunąć
roszczenia,
które spełniają kryteria
uprawniające ich do ubiegania się o odszkodowanie.
Roszczenia należy wysłać do biura IOM w Genewie w
ofrankowanej kopercie w nieprzekraczalnym terminie do 31 grudnia 2001 r.
Chojno 20.11.2001 r.
„Działając w imieniu
i na rzecz parafii w Chojnie zwracam się do Zarządu Międzynarodowej
Organizacji d.s. Migracji w Genewie
z wnioskiem o wypłacenie odszkodowania za szkodę wyrządzoną
przez Trzecią Rzeszę Niemiecką w okresie drugiej wojny
światowej. W 1943 roku z kościoła Rzymsko –
katolickiego w Chojnie z nakazu władz niemieckich na cele wojenne, zostały
zabrane trzy dzwony kościelne, wykonane ze spiżu o łącznej
wadze 554 kg. Całością prac
polegających na demontażu dzwonów
ich zniesienia z wieży oraz załadunku na samochód kierował
sołtys wsi Chojno Pan Emil Apitz – Niemiec.
ks. kanonik Paweł
Pawlicki”
27 września 2004 roku Fundacja przyznała
1,000,- euro (tj. około 4 tys. zł
brutto) odszkodowania.
Dzięki jednak uporowi naszego Proboszcza po sześćdziesięciu
trzech latach nieobecności, mamy nareszcie dzwony.
W tym miejscu pragnę podziękować w imieniu parafian i
swoim ks. proboszczowi kanonikowi Pawłowi Pawlickiemu za trud
i staranie jakie włożył w odbudowę dzwonów, które "żywych
zwołują, zmarłych opłakują, bohaterów sławią, wszystkim
przypominają obowiązek względem Boga".
Jarosław
Mikołajczak
Wykonanie nowych dzwonów kosztowało 20,500,00
zł
- na pokrycie powyższej kwoty został zaciągnięty kredyt.
W celu uzbierania pieniędzy wydano cegiełki, jednak na dzień
dzisiejszy nie zebrano jeszcze potrzebnej kwoty,
aby spłacić zadłużenie.
Wobec powyższego proszę parafian i osoby, które mają związek z
parafią Chojeńską i Chojnem o datki na rzecz nowych
dzwonów, za co z góry składam podziękowanie.
Kontakt z ks. proboszczem kanonikiem Pawłem Pawlickim
tel. 0 67-254-71-81, kom. 48-606-98-19-67,
e-mail paw.paw@op.pl
.
Konto bankowe na, które można wpłacać pieniądze:
Parafia rzymsko-katolicka p.w. Chrystusa Króla w Chojnie
PKO BP O/CZARNKÓW 79 1020 3844 00 00 15 02 0048 1044
"Dar na dzwony dla kościoła parafialnego w
Chojnie"
Bóg zapłać! ks. kanonik Paweł Pawlicki
|
|
